L’exceptionnelle rosace de diamant du DIVA exposée à la BRAFA

Een smalle ring, met geciseleerde en zwart geëmailleerde decoratie op schouders, draagt een ovale kas met deksel, waar bovenop een bruine tafeldiamant, in hoge zetting met kartelrand, omringd is door tien kleinere diamanten van diverse slijpvormen: vierkante en onregelmatige diamanten, facetstenen en een platte roos. Aan de binnenzijde van het deksel bevindt zich een gegraveerd portret van een jonge man; in de kas is op een groene achtergrond een figuurtje geplaatst met een koord om de schouder en een roze bloem voor het onderlijf: een tuinman. De onderzijde van de kas is met symmetrisch opgestelde bloemstippen in wit en roze op blauwe achtergrond versierd. De jardinier of tuinman heeft een dubbele symbolische verbintenis met verrijzenis-gedachte: de uit de dood verrezen Jezus verscheen aan Maria-Magdalena als een tuinman; de natuur sterft s'winters en komt in de lente weer tot leven. De haar- en klederdracht van de jongeling op het portretje leiden tot de suggestie de ring in Engeland rond 1670 te situeren. Deze ovale clusterring is een bijzonder zeldzame ring uit de zeventiende eeuw en een belangrijke aanvulling op de juwelencollectie van DIVA. Ringen met scharnierend deksel met daarin een miniatuurportret zijn uiterst zeldzaam. Een clusterring is een ring waarbij dicht op elkaar geplaatste kleinere diamanten een grote centrale diamant omringen. Tot nu toe zijn er voor deze periode vooral ronde clusterringen bekend, zoals in veel geschilderde portretten uit de Nederlanden te zien is. In het deksel is een gegraveerd portret van een jongeman aangebracht en in de kas van de ring een figuur die een tuinman voorstelt. De betekenis is nog niet helemaal duidelijk en maakt het geheel mysterieus. De ring kan als een herinnering aan een overledene of als een verlovingsring opgevat worden. In het eerste geval verwijst het figuurtje naar de verrezen Christus die voor Maria Magdalena als tuinman verschijnt. In het tweede geval staat de vruchtbaarheid van de lente centraal. Het touw op de schouders van de tuinman is een bewijs van zijn toewijding en de roos symboliseert de liefde. Inhoudelijke beschrijving: De ring symboliseert zowel de Paradijsmythe uit Dante Alighieri's 'Goddelijke Komedie' als het christelijk huwelijk. In de Paradijsmythe wordt Christus gezien als de tuinman van een ommuurde tuin: het aardse Paradijs. Wereldlijke vorsten hadden de taak om de omstandigheden van het aardse paradijs te herstellen door vrede en recht te garanderen, religieuze 'vorsten' moesten dan weer toegang tot het hemelse paradijs - het hemelse Jeruzalem - garanderen. In beide contexten staan edelstenen en objecten in edelmetaal en -stenen centraal. Omdat beide de natuurwetten overstijgen, staat de diamant binnen de christelijke juwelensymboliek bijvoorbeeld symbool voor Christus. De bloem staat voor het vrouwelijke, Maria. Hiermee wordt de overgang gemaakt naar de huwelijkssymboliek: een tuin om te onderhouden, om liefde te laten bloeien en nageslacht te laten ontstaan. Deze symboliek was tot en met de 19e eeuw gangbaar. Publieksgerichte content: Coll. Koning Boudewijnstichting, Fonds Christian Bauwens